Alleenhandel, een door de natuur (Staszfurter zouten), wetgeving (staatsbedrijven, ➝ regie) of technisch-economische organisatie (➝ trust, ➝ patentrecht) in het leven geroepen beheersching van de markt in bepaalde goederen. De particuliere m. streven door hun regeling van prijs en afzetgebied naar groote winsten; evenzoo de regie ten bate van de schatkist; bij staatsbedrijven als post, munt, treedt meer het algemeen belang (briefgeheim) op den voorgrond.
Ook gemeentelijk m. is bekend (gas, electriciteit), waarbij de gemeente dikwijls een niet onaardige winst maakt. Veroordeelenswaardig is het, wanneer van een monopoliepositie misbruik wordt gemaakt om den goederenprijs willekeurig op te drijven of staatssocialisme in te voeren.
De prijsverhoogende kosten van trustvorming kunnen zeer zeker het consumentenbelang ernstig benadeelen. ➝ Anti-Trustwetgeving; Kartel; Kartelwetgeving. Keulemans.