Desa op de W. uitloopers van den Merapi, res. Kedoe, Midden-Java (XVI 496 F3); als missiecentrum van groot belang. Oct. 1897 werd de eerste missiestatie onder de Javanen te M. opgericht door pastoor F. v.
Lith. Twee jaar daarna werd de tweede missiestatie onder de Javanen gevestigd te ➝ Mendoet. Veel teleurstelling en weinig succes leverde aanvankelijk de arbeid van past. v.
Lith op; het door hem opgerichte schooltje nam echter in leerlingental toe. Nadat in 1901 een kerkje was ingezegend, kon in 1903 aan de 90 eerstelingen het H. Vormsel worden toegediend.
Past. v. Lith was sedert tot de overtuiging gekomen, dat de hoop der missie niet bij de volwassenen maar bij de kinderen ligt en dat de missie niet kan bloeien, zoolang zij niet beschikt over catechisten door de missie zelf van jongsaf gevormd.
In 1904 werd te M. een kweekschool voor Inlandsche hulponderwijzers begonnen, in 1906 gevolgd door een kweekschool voor Inl. onderwijzers.
Deze onderwijsgroei, gepaard met zich snel uitbreidende internaten, maakte vele krachten noodig, o.a. daarom kwamen 1909 de eerste scholastieke Jezuïeten in Indië, die o.m. te M. tewerkgesteld werden. M. was aangemerkt als beginnend college der Jezuïeten, waarvan past. J.
Mertens de eerste rector werd. Een flinke nieuwe kerk werd ingewijd in 1915; in hetzelfde jaar traden de eerste twee leerlingen van het seminarie te M. in het Hollandsch noviciaat der Jezuïeten te Mariendaal. Deze eerste twee Jav.
Jezuïeten, fr. Satiman en fr.
Darmosepoetro, werden als scholastieken in 1920 te M. tewerkgesteld.
In dat jaar werd ook de eerste retraite voor Javanen te M. gehouden, na beëindiging waarvan een centraal bestuur der Kath. Jav. Sociale Bonden tot stand kwam.
De eerste Javaan, X. Satiman, leerling van M., werd in 1926 priester gewijd. In 1925 bouwden de Broeders der Onbevlekte Ontvangenis hun eerste convict voor leerlingen der Hollandsch-Inlandsche scholen te M.
In 1926 openden de Franciscanessen van Heijthuizen te M. het eerste Inl. ziekenhuis der missie. Juli 1927 ging het seminarie van M. naar Jogjakarta over.
Maart 1928 diende de apost. vicaris van Batavia de vier mindere orden toe aan 8 scholastieken der Jezuïeten in de kerk van M.
Eind 1935 telde M. de volgende missie-onderwijsinrichtingen: het Xaverius-college, kweekschool, normaalschool, ambachtschool, standaardschool, volksschool, twee Hollandsch-Inl. scholen met vijf internaten, een Hollandsch-Chin. school en een meisjes-vervolgschool, alsmede meerdere congregaties, jeugdvereenigingen, sociale en Kath. bonden, terwijl ettelijke Kath. Javaansche scholen vanuit M. waren opgericht. Het ziekenhuis te M. had in 1935 1 256 verpleegden met 30 668 verpleegdagen, terwijl in de polykliniek 83 396 maal hulp werd verleend.
Aldus is M. uitgegroeid tot het centrum der Java-missie.Lit.: A. J. v. Aernsbergen S.J., Chronol. overzicht van de werkzaamheid der Jez. in de Missie van N.O.I. (1934); Deus providebit, Gedenkb. der Congreg. v. Heythuysen (1935); H. J. M.
Koch, Korte schets der Jav. missie (1925); De St. Claverbond, De Kath. Missie in N.O.I. (jaarboek 1934-’35).