De normale mensch komt tot misdaad door een beslissing van zijn vrijen wil. Deze wordt zeer zeker door allerlei factoren beïnvloed (→ Misdadigheid), echter niet in die mate, dat de vrije wilsbepaling wordt weggenomen. Volgens Lombroso werden sommige menschen met zulk een misdadigen aanleg geboren, dat zij noodzakelijkerwijze bestemd waren om m. te worden.
Deze „geboren misdadiger” had dan bepaalde lichamelijke en psychische kenmerken, die hem tot een misdadigerstype stempelden. De leer van Lombroso is thans algemeen verlaten; wel wordt erkend, dat er onder de m. veel menschen zijn met algemeene degeneratiekenmerken. Juist door dien degeneratieven aanleg zijn zij ook tot misdadigheid gedisponeerd, doch in den regel niet in dien zin, dat zij er toe gedwongen worden en niet kunnen weerstaan.
Wel kan bij abnormale personen, of in abnormaal-psychische omstandigheden de mogelijkheid van vrije wilsbepaling verminderd en zelfs weggenomen zijn. In den laatsten tijd heeft men op grond van de typenleer van E. → Kretschmer wederom samenhang tusschen lichaamsbouw en aanleg tot criminaliteit trachten te ontdekken. Vgl. → Constitutietypen; Crimineele biologie.
Duynstee.