Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 18-09-2019

Madras

betekenis & definitie

1° Een presidentschap in het Z. van Britsch-Indië (X 224 D/E 4-5) aan de Golf van Bengalen (Coromandelkust) en de Arabische Zee (Kust van Malabar). Opp. 368 438 km2; ca. 46 700 000 inw.; hiervan bestaat 9/10 uit Drawida’s; er zijn 40 millioen Hindoes, 3 mill. Mohamm. en 2 mill.

Kath.; 91 % is analphabeet. M. is een plateau (300-900 m) met randgebergten (O. en W. Ghats) en breede kuststrooken.

Naar de O. kust stroomen de rivieren Godawari, Kistna en Kauweri. De bodem bevat ijzer en kolen, o.a. aan de Godawari, goud in Maisoer, koper in O. Ghats.

De kuststreken hebben een hooge temp. (Mei 32° C) en grooten neerslag (Kust van Malabar 300 cm, Calicut 875 cm en Madras 224 cm). De Z.W. moesson brengt in April de warmte en de N.O. moesson in Oct. de koelte.

Tropisch regenwoud (teakhout, ebbenhout, palmen enz.) is zeer verbreid; er leven olifanten, tijgers, panters, slangen, enz.

Hoofdmiddel van bestaan is landbouw (rijst, gierst, katoen, olie, suiker, thee, koffie); 28 800 km2 van 173 000 km2 cultuurland is bevloeid. Veeteelt is van geringe beteekenis in tegenstelling met de visscherij (parelvisschers). Middelpunt van den handel is de hoofdstad M. en daarnaast de havens Wizagapatam, Toelikorin, Calicut en Cochin.

Sipman2° De hoofdstad van het gelijknamige presidentschap (X 224 D/E 5); ca. 647 000 inw. (81 % Hindoes, 10 % Mohamm., 9 % Christenen, w.o. 26 000 Kath.). M. bestaat uit het inlandsche kwartier (Georgetown, haven, en Egmore) en het Europeesche (Triplicane met de residentie van den gouverneur). Tusschen beide liggen het Aquarium, de Marinepromenade, het fort St. George en de door de Cooum-rivier omsloten eilanden. In de Z. voorstad St. Thomé bevindt zich in een kathedraal het graf van den Apostel Thomas. M. telt vele kerken, Hindoetempels, en bezit een univ., techn. hoogeschool, sterrenwacht en museum. Zetel van een Kath. aartsbisschop, van een Anglic. bisschop en een hoofdzetel van de Prot. zending. Een merkwaardige nederzetting in M. is nog het Adyar-Theosophical Institute, waar Annie Besant leeraarde. Industrieën: katoenindustrie, leerlooierijen, oliefabricage, sigaren- en suikerfabrieken. Uitgevoerd worden katoen, huiden, koffie, thee, kokosvezels en vruchten, ingevoerd industrieproducten, suiker, olie en koren. M. is gesticht in 1639.

Lit.: W. v. d. Sleen, Zwerftochten door Br. Ind. (1929, 223 vlg.). Sipman

< >