Eerste boek der Koningen, ook Eerste boek van Samuel genoemd, en het Tweede boek der Koningen of Tweede boek van Samuel zijn geschiedkundige boeken van het Oude Testament. In het Hebr. genoemd Sepher Samuel. Oorspronkelijk vormden zij één boek.
De Septuaginta maakte er waarsch. twee boeken van: Basileioon prootos kai deuteros. Zoo ook vormen zij in de Vulgaat twee boeken, die sinds Hieronymus ook boeken der Koningen genoemd worden. Ze geven de geschiedenis, instelling en ontwikkeling van het koningschap in Israël.
Ze zijn geschreven om aan te toonen, dat het rijk en huis van David een goddelijke instelling was en blijvend zou zijn. Het eerste boek omvat de geschiedenis van Samuel en Saul, het tweede van David. De schrijver maakt gebruik van bronnen van ouderen datum.
Over den tijd, waarop ze geschreven zijn, staat niets vast, ook niet over den auteur. De Hebr. tekst is zeer gemutileerd en ook de Vulgaattekst. Lit.: o.a. P.
Dhorme, Les Livres de Samuel (1909).Het Derde en het Vierde boek der Koningen (vgl. Eerste en Tweede boek) waren oorspr. één boek (Hebr.: Sepher Melachim). Ze behooren tot de historische boeken van het O.T. De verdeeling is waarsch. gemaakt door de Septuaginta. Ze geven de geschiedenis van het uitverkoren volk vanaf Salomon tot aan de Babylonische gevangenschap. Na de regeering van Salomon beschreven te hebben, volgt een synchronische geschiedenis van de rijken Juda en Israël tot aan den ondergang van Israël.
Daarna volgen de gebeurtenissen in het rijk van Juda tot aan de verwoesting van Jerusalem. Het doel is uit de geschiedenis te bewijzen, dat het geluk van het uitverkoren volk afhangt van de onderhouding der Wet. Vooral wordt gesproken over de zonden van koning en volk, over de eenheid van het heiligdom, over den bouw en inwijding van den tempel, over de profeten. De schrijver maakt gebruik van geschreven documenten, waarvan hij verscheidene citeert. Als datum van schrijven wordt overal algemeen de tijd der ballingschap aangenomen. Volgens Joodsche traditie en verschillende modernen is de schrijver Jeremias. Anderen ontkennen dit.
Het historisch karakter van deze boeken staat vast. Moeilijkheden vooral wat de chronologie aangaat zijn er voor de exegese.
Lit.: o.a. S. Landersdorfer, Die Bücher der Könige übersetzt und erklärt (1927).