ook Kurzeme, prov. van Letland van de Litausche grens tot kaap Domesnas in het N. en ten W. van de golf van Riga; opp. 14 010 km2 met ca. 288 000 inw. Het is een grondmoreene-landschap, ten deele vlak, ten deele heuvelachtig met hoogten tot 160 m. Het gebied van de Abaurivier wordt Koerland’s Zwitserland genoemd.
De kust is vlak en bezet met duinen, alleen het N. heeft een klifkust. Het W. heeft een zeeklimaat: Jan. 3,3°; Juli 16,8°; neerslag 658 mm. Naar het O. neemt de invloed van het land snel toe. fr.
Stanislaus.Geschiedenis. In 1237 nam de Duitsche Orde bezit van K. en voerde er het Christendom in. In 1561 werd de magister der Orde, von Kettler, Luthersch en met hem ging bijkans geheel K. over tot dien godsdienst. Bekend uit Kettler’s geslacht was hertog Jacob van K. (1642-’82). In 1737 deed keizerin Anna van Rusland haar gunsteling Biron tot hertog van K. benoemen; zijn zoon Peter deed in 1795 afstand en K. werd Russ. grondgebied met garanties voor den Lutherschen godsdienst. In 1835 werd de Russ. wetgeving ingevoerd; de officieele talen bleven naast het Russisch het Duitsch en Lettisch.
Van 1915-’18 was K. door de Duitschers bezet, welke van K. een hertogdom wenschten te maken met een Duitschen prins als hertog. In Nov. 1918 werd K. deel der Lettische republiek. → Letland. De Duitsche grondbezitters („Baltische baronnen”) verloren hun bezit en weken meestal naar Duitschland uit.
Lit.: v. Wilpert, Geseb., des Herzogtums K. (1918); Arbusov, Grundr. der Gesch. Livlands, Esthlands und K. (1918) ; F. Wagner, K. (1920); Mager, K. (1920). v. Son.