Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 18-09-2019

König

betekenis & definitie

1° Eduard, Prot. theoloog, exegeet van het O.T. * 15 Nov. 1846 te Reichenbach; prof. in Leipzig, Rostock en Bonn; sinds 1922 rustend.

Werken: o.a. Einleitung in das Alte Test. (1893); Bibel und Babel (1910); Theologie des A.T.’s kritisch und vergleichend dargestellt (1923).

2° (Franz) Joseph, landbouwscheikundige. * 15 Nov. 1843 te Lavesum (Westfalen), ♱ 12 April 1930 te Münster i. W., waar hij sinds 1871 directeur was van het landbouwproefstation en sinds 1899hoogleeraar aan de univ. Hield zich vooral bezig met het onderzoek van voedings- en genotmiddelen, meststoffen, grondsoorten, afvalwater, enz.

Werken: Die Untersuchung landw. und gewerbl. wichtiger Stoffe (1922); Chemie der menschl. Nahrungs-u. Genussmitt. (1920); Neues Verfahren zur chem. Untersuchung der Futterund Nahrungsmittel (1930).

3° Friedrich, uitvinder der boekdruksnelpers. * 17 April 1775 te Eisleben, ♱ 17 Jan. 1833 te Würzburg. K. leerde het boekdrukken en hield zich bezig met het verbeteren der boekdrukpers. De Londensche boekdrukker Thomas Bensley hielp hem aan de noodige middelen en zijn landgenoot F. A. Bauer, een te Londen wonende instrumentmaker, stond hem met zijn werktuigkundige kennis bij. In 1812 kwam de eerste snelpers en in 1814 de eerste dubbele snelpers gereed, waarop 29 Nov. voor het eerst „The Times” werd gedrukt. König en Bauer richtten in 1817 te Würzburg een snelpersenfabriek op.
4° Karl Rudolph, natuurkundige. * 26 Nov. 1832 te Koningsbergen, ♱ 2 Oct. 1901 te Parijs. Hij verrichtte vele wetensch. onderzoekingen op acoustisch gebied; vooral vond hij vele methoden om de golfnatuur van het geluid aan te toonen, o.a. trillingen in orgelpijpen met behulp van manometrische vlammen (zie onder).

Werk: Quelques expériences d’acoustique (1882). Toestel van König, toestel voor het demonstreeren en analyseeren van geluidstrillingen. Hoofddeel bestaat uit de zgn. manometrische doos. Deze is door een membraan in twee deelen gesplitst. Het eene deel is gevuld met lucht en staat in verbinding met de buitenlucht door middel van een gummislang, welke eindigt op een soort trechtervormige hoorn voor het opvangen der trillingen van een of ander instrument, waarvan de trillingstoestand dient te worden onderzocht. Het andere deel van de monometrische doos is gevuld met lichtgas. Dit laatste wordt langs een zijde ingevoerd en langs een andere zijde naar een vlam (➝ manometrische vlam) gevoerd.

De luchttrillingen brengen het membraan in beweging en deze brengt drukveranderingen teweeg voor het lichtgas. Deze drukveranderingen worden zeer getrouw weergegeven door de gevoelige gasvlam. De bewegingen der gasvlam kunnen op haar beurt worden nagegaan door gebruik te maken van een draaienden spiegel. Het beschouwde toestel werd onder andere gebruikt door König voor het nagaan der trillingen van orgelpijpen.

< >