Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 18-09-2019

Kelim

betekenis & definitie

(kilira, Perzisch gilim) zijn op gobelin gelijkende tapijtachtige stoffen. Ze worden met de hand vervaardigd door gekleurde wollen inslagdraden in platbinding met een effen ketting te vervlechten, en wel zoodanig dat alleen de inslag zichtbaar is. Iedere anders gekleurde plaats van het patroon wordt afzonderlijk vervaardigd, door den inslag heen en weer te leiden.

Het gevolg is, dat de aparte kleurplaatsen in zich afgesloten zijn en het weefsel dientengevolge langs de contouren of op de wisselplaatsen van de verschillende kleurgedeelten spleten vertoont. Alle k. hebben mitsdien uitsluitend rechtlijnige patronen, varieerende van de grofst afgezette hoekvormige geometrische figuren tot de fijnst gestyleerde vlakken. Eerstgenoemde k. worden in de Oostersche landen vaak voor het afsluiten van tenten gebezigd.

Kelimtechniek is vermoedelijk de oudste en grofste hautelisse-arbeid. De echte k. worden overal in Azië vervaardigd, waar ook tapijten geknoopt worden. Kleine maten worden voor tafelkleeden of voor wandbekleeding gebruikt, terwijl de grootere maten dienst doen als divankleeden of als overgordijnen.

De beste kwaliteiten zijn geheel van wol, de mindere hebben katoenen ketting en wollen inslag. Imitaties in goede kwaliteit worden in de kunstweverijen van Europa vervaardigd. Schroeder.

< >