Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 18-09-2019

Karel X

betekenis & definitie

Koning van Frankrijk (1824-1830). *9 Oct. 1757 te Versailles, ✝6 Nov. 1836 te Görz. Hij was de jongere broeder van Lodewijk XVI en Lodewijk XVIII, en ontving den titel van graaf van Artois. In 1773 gehuwd met Maria Theresia van Savoye, haalde hij zich door zijn lichtzinnig gedrag en zijn afkeer van alle staatkundige hervormingen den haat van het volk op den hals.

Na de bestorming van de Bastille week hij uit (17 Juli 1789) en leidde sedertdien zonder succes alle diplomatieke en militaire ondernemingen der emigranten. De Restauratie gaf hem de gelegenheid naar Frankrijk terug te keeren (1814).Op 16 Sept. 1824 beklom hij als Karel X den troon en toonde aldra zijn reactionnaire gezindheid. Na de uitvaardiging der beruchte ordonnantiën van 26 Juli 1830 (tegen persvrijheid, kiesrecht en parlement) brak de revolutie uit, die hem dwong van den troon afstand te doen. Hij week uit naar Engeland; later naar Oostenrijk. Onder zijn regeering werd Algiers door de Franschen veroverd. Vgl. →Frankrijk (sub III. Gesch.).

Lit.: S. Charléty, La Restauration (Parijs 1921); Bédrenne, Vie de Charles X (3 dln. 1879); Marquis de Roux, La Restauration (Parijs 1930); P. de la Gorce, La Restauration. Charles X (Parijs 1928). Lousse.

< >