Koning van Engeland (1625-1649), tweede zoon van Jacob I. * 19 Nov. 1600 te Dunfermline in Schotland, ✝ 30 Jan. 1649 te Londen. Hij was gehuwd met de goed Katholieke Henriette Maria, dochter van den Franschen koning Hendrik IV. Zijn hooghartig karakter paste zeer wel in zijn door en door absolutistische staatsopvatting, waardoor de strijd met het parlement van zijn vaders tijd des te feller werd.
Diep trof hem in 1628 de moord op zijn minister Buckingham, tegen wien zich de volkswrevel wendde. Hij moest in dat jaar de Petition of rights van het parlement aanvaarden, maar ontbond het in 1629 en regeerde sedertdien elf jaren zonder parlement, in het wereldlijke gesteund door den roekeloozen Thomas Wentworth, den lateren graaf Strafford, als eersten minister; in het kerkelijke door Land, aartsbisschop van Canterbury. Toen in 1640 in Schotland een volksopstand uitbrak, had de regeering geld noodig en riep zij het parlement weer bijeen (het zgn. „Lange Parlement”, 1640-’51), onder welks leden alle ontevredenheid was opgehoopt.
Dit weigerde het gevraagde geld, alvorens de zelfstandigheid der oude parlementsrechten was erkend en wreekte zich op graaf Strafford, die in 1641 op ’s konings naam als hoogverrader ter dood werd gebracht. In 1642 brak de groote burgeroorlog uit tusschen den koningsgezinden adel en de parlementspartij met Fairfax en Cromwell als aanvoerders. Na zijn zware nederlagen bij Marstonmoor (1644) en Naseby (1645) vluchtte K. naar Schotland, maar werd door het Schotsche Covenant aan Engeland uitgeleverd.
Cromwell achtte zijn terechtstelling noodzakelijk, en K. werd door het parlement ter dood veroordeeld. Hij stierf waardig voor het Whitehall-paleis. v.
Gorkom Lit.: v.
Ranke, Engl. Geschichte, vorn. im 17. Jhdt. (II en III 1877-’79); Gardiner, Hist. of the great civil war (4 dln. 1886); Stern, Gesch. der Revolution in England (1898); Skelton, Charles I (1898) ; Davies, The early Stuarts, in The Oxford History of England (1936).