Een zeer laag op het water liggend oorlogsschip, oorspronkelijk bewapend met één zwaar kanon op het voorschip, dat niet of vrijwel niet kon worden bewogen in het horizontale vlak (baksen), zoodat bij het vuren met het schip moest worden gericht. Zij was bestemd voor de verdediging der zeegaten.
Voor buitengaats optreden was zij onvoldoende zeewaardig. De Ned. k. stamt uit ca. 1870.
In de huidige sterkte der zeemacht in Ned. zijn nog 4 k., welke echter alle van moderne baksbare, doch lichtere kanonnen zijn voorzien.Kanonneerboot-mijnenlegger is een tot ➝ mijnenlegger verbouwde kanonneerboot, welke tot doel heeft de kleinere zeegaten met ➝ mijnen te versperren. De Ned. marine heeft er zes.