Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 15-08-2019

Jacobus-liturgie

betekenis & definitie

Aldus wordt (sinds het concilie van Trullo, 692) het aloude onveranderlijke gedeelte der H. Mis (→Anaphoor) genoemd, dat te Jerusaleum in gebruik was, naar den Apostel Jacobus den Minderen, eersten bisschop van Jerusalem.

Konstantinopel wist haar in Jerusalem te verdringen, en heden wordt zij in haar vaderland nog slechts éénmaal per jaar, op het feest van S. Jacobus, gebruikt in Jerusalem, op Cyprus en Zante.

Zij is zeer oud, en waarsch. oorspr. in het Grieksch opgesteld. In hoofdzaak stemt zij overeen met die, welke wij kunnen afleiden uit de vijf mystagogische catechesen van den H.

Cyrillus (✝386). Vertaald was en is zij nog zeer verbreid, drong door naar Antiochië, naar het Sinaïetische schiereiland, naar Thessalonica in het gebied van Byzantium, naar den Kaukasus, en komt sporadisch en broksgewijze ook in het Westen voor.

De Monophysieten plantten haar over naar Armenië, Egypte (tijdelijk) en Abessinië. Van de vertalingen is de Syrische de voornaamste. →Jerusalemsche liturgie. Verwilst. Lit.: Brightman, Liturgies Eastern and Western.

< >