of de Oudere, zoon van Zebedeüs en Salome, broeder van den apostel Joannes. Hij was een van Jesus’ eerste vier leerlingen, die bij gelegenheid van een wonderbare vischvangst geroepen werden.
Met zijn broeder Joannes kreeg hij van Jesus, wegens zijn onstuimig karakter, den bijnaam Boanerges (donderzoon). Hij behoorde met Petrus en Joannes tot de drie bevoorrechten, die alleen tegenwoordig mochten zijn bij de opwekking van de dochter van Jaïrus, bij de verheerlijking op den berg en bij den doodsangst in Gethsemani.
Door hun moeder Salome vroegen J. en Joannes, dat Jesus hun de eerste plaatsen zou geven in zijn rijk. De Zaligmaker wees hun verzoek af en voorspelde hun, dat zij zouden moeten deelen in zijn lijden.
Als eerste van de Apostelen stierf hij onder Agrippa I den marteldood (42 n. Chr.).Volgens late legenden zou hij in Spanje gewerkt hebben en zouden zijn overblijfselen van Palestina naar →Compostella zijn overgebracht. Keulers. Voor voorstelling in de kunst, →Apostel.
Orden van den H. Jacobus den Meerderen:
1° Orde van St. Jacob van het zwaard, gesticht in 1161 ter bescherming van de pelgrims en tegen de Mooren, in 1175 door den paus bevestigd; sedert 1290 ook in Portugal, alwaar in 1789 geseculariseerd (in Spanje in 1835) en in 1862 vernieuwd als orde van verdienste en voor wetenschap en kunst. In Brazilië overgenomen, in 1843 geseculariseerd en in 1890 opgeheven. Dracht: zwarte mantel, rood St. Jacobskruis op de borst.
E. van Nispen tot Sevenaer.
2° Hospitaalridders van den H. Jacobus of Jacobusbroeders, genootschap, opgericht voor het bouwen van bruggen, beschermen van pelgrims, ziekenverpleging. Wordt voor het eerst in 1127 genoemd. Moederhuis in Alto Passo bij Lucca; door Pius II in 1459 met de Bethlehemieten vereenigd.
3° Jacobuszusters, een in het begin der 19e eeuw gestichte congregatie voor ziekenverpleging met moederhuis te Besançon.
4° Ridderorde van den H. Jacobus, in 1290 te Den Haag door graaf Floris van Holland gesticht. Bestond tot aan de Hervorming.
Lit.: H. Prutz, Die Geistl. Ritterorden (1908); Heimbucher, Die Orden u. Kongregationen der Kath. Kirche (I 31933, 422, 459 en 613). Feugen