(Rom. recht), de bevoegdheid tot het geven van rechtsgeleerde adviezen (responsa prudentium), aan wie er om vraagt. In engeren zin beteekent i. r. het voorrecht door de Rom. keizers aan bepaalde rechtsgeleerden (prudentes) verleend tot het verstrekken van responsa.
De adviezen hebben daardoor grooter beteekenis gekregen voor de rechtsvorming, daar ze voortaan op het gezag van den keizer (ex auctoritate principis) steunden. Men sprak van het „ius publice respondendi ex auctoritate principis”.
Welke precies de draagwijdte hiervan geweest is, staat niet vast. Hermesdorf.