(Gr. eironeia = spot), in de literatuur een wijze van spotten, die zich ten doel stelt het verhevene of wat zich aldus voordoet neer te halen, belachelijk te maken. De objectieve tragische i. wordt opgewekt, als wij in een treurspel den held reeds ten onder gegaan of den ondergang nabij zien, terwijl hij zich nog als onaantastbaar beschouwt.
De subjectieve romantische i. is de comische werking, teweeggebracht door de tegenstelling van verheven woorden of ernstige feiten met de stemming en zienswijze. De eerste soort bijv. in Sophocles’ Oedipus, de tweede bij de Romantici, zooals Heine, Piet Paaltjens.
De i. komt ook voor als stijlfiguur, wanneer men spottende het tegendeel zegt van wat men meent. Is de i. zeer scherp en bijtend, dan noemt men ze sarcasme. v. d.
Eerenbeemt