Een soort gidsen, ontstaan in den loop der 18e eeuw, uitgegeven door betrekking-, woning-, adres- en informatiebureau’s, en later uitgegroeid tot locale advertentieblaadjes, zonder politieke berichtgeving. Ze verschenen het eerst in Frankrijk en Engeland, later in Duitschland.
De Frankfurter Anzeiger o.a. dateert van 1722. Hoewel ze ten gevolge van de opkomst der nieuwsbladen sterk in aantal verminderden, is dit soort gidsen toch nooit geheel verdwenen, al duidt men ze op heden niet meer aan onder dien verzamelnaam. Scheepens