(Lat. in = ontkenning, determinare = begrenzen, bepalen) (philos.) is de ontkenning van de natuurnoodzakelijke bepaaldheid van elk gebeuren door voorafgaande gebeurtenissen (➝ Determinisme). In de physica is sprake van i.:
1° in zoover de werking van de voorafgaande gebeurtenissen onbepaald blijft zonder den invloed van het te bereiken doel;
2° in zoover wij niet alle als oorzaak werkende voorafgaande gebeurtenissen kunnen overzien(subjectief i.).
In de psychologie is i. de ontkenning van de bepaaldheid van het menschelijk willen. Het absolute i. schrijft aan het menschelijk willen een vrijheid toe, die door geen empirische factoren wordt beïnvloed. Daartegenover huldigt de Thomistische wijsbegeerte een gematigd i. ➝ Indifferentisme. [i][/i] Lit.: L. De Raeymaeker, Ontologie (1933); J. Th. Beysens, Zielkunde (II 21911).
F. Sassen.