Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 22-07-2019

Hartchirurgie

betekenis & definitie

Hartchirurgie - De h. beperkt zich nog tot de hechting van het gewonde hart. Nadat Rehn in 1896 voor het eerst met goed gevolg een gewond hart heeft blootgelegd en gehecht, is deze ingreep meer dan 500 maal herhaald, maar vaak ondernomen pogingen om hartziekten (klepgebreken e.a.) langs chirurgischen weg te verbeteren, zijn niet geslaagd.

Wel heeft de chirurgie succes bij ziekten van het hartzakje (pericard) om ontstekingsproducten te verwijderen of vergroeiingen van hart en hartzakje op te heffen. Krekel Francis Bret Harte Amer. dichter en verteller; * 26 Aug. 1839 te Albany (N. Y.), ✝ 5 Mei 1902 te Camberley (bij Londen). 17 jaar oud toog hij als goudzoeker naar Califomië, in 1857 boekdrukkersleerling te San Francisco, later mederedacteur van de „Overland Monthly”, secretaris van de Munt, prof. in de literatuurgeschiedenis.

Zijn romantische vertellingen in versvorm en zijn vele prozaverhalen geven een frisch, humoristisch en oorspr. beeld van het leven der gouddelvers en der cowboys in ’t verre Westen, al zijn ze vaak wat te romantisch en te sentimenteel.Voorn. werken: verzen: The Heathen Chinee (1870). Verhalen : The Luck ol Roaring Camp; The Idyll ol Red Gulch. J. Panhuijsen Hartebeest (Bubalis caama Cuv.), een kaneelbruine antiloop, vroeger in groote kudden in Z. Afrika; is thans, behalve in Transvaal, haast overal uitgeroeid; de sterke horens zijn in het laatste derde gedeelte rechthoekig naar achter gebogen; het leeft met zebra’s, antilopen en struisvogels samen. Keer Hartegel (Echinocardium cordatum), zeeëgelsoort van de fam. der Spatangidae, die in de Noordzee algemeen is. Het kalkskelet is dun en bros, met korte stekels bezet; door den afgeplatten, ovalen vorm doet het aan een hart denken. Met de tweezijdige symmetrie van het skelet stemt overeen de ligging van mond en anale opening, die als dwarse spleten aan de buikzijde liggen.

H. voeden zich met voedsel uit het bodemslik; de skeletten spoelen vaak op de kust aan. M. Bruna Wilhelm August, Ritter von Hartel Oostenr. minister en Klass. philoloog; * 28 Mei 1839 te Hof (in Moravië), ✝ 14 Jan. 1907 te Weenen; 1869 prof. te Weenen, 1891 directeur van de hofbibliotheek, 1899 min. van Onderwijs en Eeredienst. H. is een der eerste philologen en paedagogen van Oostenrijk. Hij leidde de uitg. van het Corpus script, eccles. lat., nam deel aan den Thesaurus linguae lat., gaf met K. Schenkl de Wiener Studien uit (sinds I879)en publiceerde o.a. nog: Homerische Studien, Demosthenische Studien, Patrist. Studien.

Lit.: Frankfurter, W. v. H. (1912). Zr. Agnes Harter Act Amer. wet van 13 Febr. 1893, ingediend door den afgevaardigde van Ohio, Michael D. Harter; verklaart vsch. bedingen in → cognossementen nietig, zoodat reeder altijd aansprakelijk is bijv. voor verkeerde stuwage. H. A. is het begin geweest van een ontwikkeling, die is uitgeloopen op de → Hague Rules; Ned.

W. v. K. volgt in art. 470, 470a en 517c de H. A. na; zie ook art. 474 bis Ned. W. v. Strafrecht. Loeff Hartford Hoofdstad van den staat Connecticut, aan de Connecticutrivier (V.S. v. Amer., 41° 49' N., 72° 39' W.).

Ca. 165 000 inw. Mooi gelegen fraaie stad. Spoorwegknooppunt. Uitgebreid verzekeringswezen en vnl. kleinindustrie: precisie-instrumenten, werktuigen, schrijfmachines, auto-onderdeden, papier; handelscentrum van een volkrijke landbouwstreek. Meerdere hoogere onderwijsinstellingen. Kath.

St. Thomas-seminarie en Kath. bisschop. Door Nederlanders gesticht in 1633. p. Cyrillus Hartgekloofd hout Hartgekloofd hout is hout, waarvan het kloofvlak door het hart van den stam gaat; dgl. hout mag bij bouwwerken in sommige gevallen niet gebruikt worden. → Hart (2°).

< >