Gulik - 1° De streek der tegenw. Rijnprovincie, vroeger ingesloten door Gelre, Limburg en Keulen.
Reeds in 874 hooren wij van een graaf Matfried in de Gulikgouw. Gerard I is de eerste graaf van Gulik (1081-’94).
Tusschen 1265 en ’81 treffen wij een Otto v. G. aan als proost van het kapittel van St.
Servaas te Maastricht. Even daarna bekleedt Willem, zoon van Willem IV van G. en Maria, een dochter van Gwy van Dampierre, dezelfde waardigheid.
Meer krijger dan geestelijke, stond hij aan het hoofd der VI. gemeenten in hun strijd tegen Fr., overwon bij Kortrijk, maar sneuvelde in 1304 in den slag op den Pevelenberg. Walram, een zoon van Gerard Vil van G., was in het midden der 14e e. aartsbiss. van Keulen.
In 1371 kwam het huis G. aan de regeering in Gelre, waar Willem I, zoon van Maria, een dochter van Reinald II en zoon van Willem V, die in 1356 hertog van G. werd, opvolgde. Ook Reinald IV van Gelre behoorde tot dit geslacht.
Ook de laatste Geld. hertog, Willem III, die Karel van Gelre opvolgde (1538-’43), was een Guliksch vorst. W. Mulder S.J.2° Nederlandsche naam voor de Duitsche stad → Jülich.
Gulik-Kleefsche erfopvolgingsoorlog (1609-’14). Door het huwelijk van Maria, erfdochter der hertogen van Gulik, waartoe ook Berg behoorde, met hertog Johan van Kleef (1521) werden deze drie heerschappijen met elkaar verbonden. Na het uitsterven van dit vorstenhuis met hertog Johann Wilhelm (25 Maart 1609) begon een strijd over deze nalatenschap tusschen de Kath. en de Prot. partij in Duitschland, die de aanleiding tot een grooten oorlog scheen te zullen worden. De keurvorst van Brandenburg en de graaf van Pfalz-Neuburg bezetten terstond de opengevallen hertogdommen en hadden den steun van de Prot. Vorsten-Unie, van de Staten-Generaal en van koning Hendrik IV van Frankrijk; keizer Rudolf II steunde de aanspraken van een hertog van Saksen, met behulp van de Kath.Liga. De plotselinge dood van Hendrik IV voorkwam voorloopig het uitbreken van den grooten oorlog en 12 Nov. 1614 kwam tot stand het verdrag van Xanthen, waarin bepaald werd, dat Brandenburg zou verkrijgen Kleef, Mark, Ravensberg en Ravenstein; Pfalz-Neuburg zou verkrijgen Gulik en Berg.
In 1666 werd deze verdeeling bekrachtigd door het verdrag van Kleef. v. Gorkom Gulke (Fr. Goé), gem. in het O. van de prov. Luik, ten O. van Verviers; opp. 784 ha, ca. 1 000 inw.; ongeveer aan den samenloop van Gileppe en Vesdre; landbouw, bosschen, houthandel; wolwasscherij; kasteel, kerk uit 15e e. met verbouwde gedeelten.