Gradeerwerk - Opstelling in de open lucht van takkenbossen, waar water of zoutoplossingen overheen gesproeid worden, om aldus het water te laten verdampen. Het hierbij nagestreefde doel is
a) afkoeling of
b) concentratie van de zoutoplossing.
Voor dit laatste worden g. niet veel meer gebruikt, voor het eerste echter in toenemende mate. Dikwijls zijn zij dan aan de zijkanten afgeschut, zoodat zij, als schoorsteen werkend, de lucht van onderen aanzuigen. De takkenbossen worden bij de g. steeds meer verdrongen door vullichamen van doelmatiger vorm. Zernike Toepassing in de geneeskunde. Laat men het water van een zoutwaterbron langzaam door de takkenbossen naar beneden druppelen, dan wordt het sterk geconcentreerd (doordat het water verdampt) en zoutdeeltjes verspreiden zich in de lucht. Door de verdamping van het water wordt tevens de lucht in de omgeving van het g. koeler. De geneeskrachtige werking der gradeerlucht komt overeen met die der zeelucht.
Het inademen der vochtige, koele, zoutrijke lucht wordt aangeraden bij catarrhen der ademhalingsorganen, bij emphyseem en asthma. De meest bekende badplaatsen met g. zijn Bad Dürkheim, Kissingen, Kreuznach, Münster am Stein, Nauheim, Oeynhausen, Reichenhall, Salzungen enz. Mom