(Iersch Seathrún Céitinn), Iersch historicus, dichter, ascetisch en theologisch schrijver. * ca. 1570 te Buirgheas bij Clonmel (graafschap Tipperary). Priester gewijd, kwam hij ca. 1610 naar Ierland, waarbij ijverig predikte en missioneerde. Weldra werd hij echter verdacht door de Prot. overheid en stond er een belooning op zijn gevangenname.
Zich schuilhoudend begon hij het materiaal te verzamelen voor zijn grootste werk: Foras feasa ar Eirinn (Geschiedenis van Ierland) en reisde vermomd door geheel Ierland op zoek naar manuscripten. Het werk, voltooid in 1631, is een waardevolle maar oncritische compilatie met een groote hoeveelheid oude sagenliteratuur. Het heeft vooral taalkundige waarde als het eerste groote letterkundige werk in Nieuw-Iersch, dat de spraakkunst en syntaxis hiervan hielp vaststellen.K. schijnt later parochiegeestelijke in Cappoquin geweest te zijn en was behulpzaam bij den bouw van een kerk in Tiobraid. In 1650 was hij dood en is waarschijnlijk begraven in de kerk van Tiobraid, graafschap Tipperary. Behalve vsch. gedichten schreef hij ook een ascetische verhandeling van groote literaire waarde, genaamd Trí biorghaethe an bháis (uitg. R. Atkinson, Dublin 1890; O. Bergin, Dublin 1932) en een verhandeling over de H. Mis: Eochairsgiathe an aifrinn (uitg. P. O Brien, Dublin 1898).
Uitg.: behalve de bovengenoemde: Forus feasa ar Eirinn, door David Comyn en Patric Dinneen (4 dln. Londen 1902, 1908); gedichten uitg. d. E. C. Mac Giolla Eain: Danta amhrain is caointe Sheathrüin Céitinn (Dublin 1900).
Lit.: Inleidingen op de uitgaven; N. Moore, in Dict. of national biogr. (X 1908). O Briain.