Generatiewisseling - is, in engeren zin, de voortplantingswijze van organismen, waarbij een generatie met geslachtelijke voortplanting afwisselt met een ongeslachtelijke of vegetatieve generatie. De geslachtelijke of generatieve generatie, die de voortplantingscellen of gameten voortbrengt, bezit x chromosomen en wordt thans liever de haploïde phase genoemd; de ongeslachtelijke generatie, die haar ontstaan dankt aan de versmelting van de door de generatieve generatie gevormde gameten, bezit 2x chromosomen en heet de diploïde phase.
Beide phasen, de haploïde en de diploïde, wisselen bij alle organismen met elkander af. Niet steeds echter treden hierbij duidelijk twee aparte generaties te voorschijn, zoodat de term generatiewisseling, in uitgebreiden zin genomen, beter door dien van phasenwisseling kon vervangen worden.
Bij de planten is de geslachtelijke generatie of → gametophyt duidelijk van de ongeslachtelijke of sporophyt te onderscheiden bij varens en mossen, waar men van g. in engeren zin kan spreken: het gaat echter niet op bij Spirogyra van een diploïde generatie te spreken, omdat deze slechts één cel omvat, terwijl, bij Fucus bijv., een eigenlijke haploïde generatie niet meer voorkomt, aangezien de → reductiedeeling onmiddellijk de kiemcellen vormt, wier onderlinge versmelting het vertrekpunt is van den nieuwen sporophyt. Zoowel bij planten als bij dieren kunnen beide generaties zoo sterk van elkaar verschillen, dat zij tot twee afzonderlijke soorten schijnen te behooren, men spreekt dan van generatie-dimorphisme.
Bij de dieren onderscheidt men twee vormen van g.: de metagenesis, waarbij geslachtelijke en ongeslachtelijke generaties bij individuen van dezelfde soort afwisselen (poliepen en medusen); de heterogonie, waarbij de wisseling optreedt tusschen generaties met geslachtelijke voortplanting en andere met parthenogenetische ontwikkeling (watervlooien, galwespen, bladluizen).Lit.: Gaeldi en Fischer, Der Generationswechsel im Tierund Pflanzenreich (1916).
Dumon.