Gaffelkruis - kruis met twee schuin naar boven gerichte armen. Een kruisvorm, die ontleend is aan een onbehouwen boomstam met twee takken.
Komt na de 11e eeuw voor, vooral in de plastiek, bijv. op de Bernwardsdeur te Hildesheim, op den preekstoel in Pistoja, in het tympanon van het hoofdportaal in Freiburg i. Br.Terlingen-Lücker.