voorschrift van den Romeinschen praetor, waardoor hij met terzijdestelling van bepalingen van het ius civile rechtsbetrekkingen in het leven roept, die beter beantwoorden aan de billijkheid en aan de eischen van het verkeer. Zoo fingeerde de praetor de hoedanigheid van erfgenaam (heres), van Rom. burger (civitas romana), het voltooid zijn van een verjaringstermijn (➝ Actio publiciana), enz.
Hij gelastte zoodoende aan den rechter te vonnissen als ware de belanghebbende partij inderdaad erfgenaam, Rom. burger, als ware de vereischte verjaringstermijn in werkelijkheid verstreken. ➝ Fictie. Hermesdorf.