Fabriekshygiëne. - Deze bepaalt zich tot „maatregelen, waardoor de gevaren aan den arbeid verbonden tot een minimum worden beperkt”.
1° Voor maatregelen ter voorkoming van ongevallen, invaliditeit of ziekte, zie ➝ Sociale Wetgeving.
2° Voor maatregelen van beveiliging, zie ➝ Veiligheidswet (Veiligheidsbesluit 1920: verdeeling van werklokalen in schadelijke en onschadelijke).
3° Maatregelen ter bevordering van de zindelijkheid betreffende de inrichting van goede kleedkamers, wasch- en schaftlokalen en privaten.
Deze maatregelen maken deel uit van de ➝ arbeidersbescherming. Voor de oprichting van fabrieken en werkplaatsen moet het bouwplan door de arbeidsinspectie worden goedgekeurd. Aandacht wordt besteed aan de hoogte der werklokalen, aan de verlichting en aan het voorkomen van brand en ongevallen. Zorg wordt gedragen voor goede ventilatie en draaglijke temperatuur. Bijzondere ventilatie is noodig tegen stof en chemische verontreiniging. Omrastering van machines, hulp bij ongevallen (➝ Fabrieksarts), voorkomen van vergiftiging en besmetting (➝ Beroepsziekten) vallen eveneens onder het werk van de arbeidsinspectie.
Verplichte keuring van arbeiders of van bepaalde categoriën van arbeiders bestaat voor: vrouwen, werkzaam in steenfabrieken en in de ceramische industrie; voor jongens en vrouwen, werkzaam in handvlasserijen en hennephekelarijen; voor jongens en meisjes, werkzaam in capsulefabrieken en in de sigarenindustrie; voor arbeiders in briketfabrieken, loodwitfabrieken e.a. Als verwant met de Arbeidswet 1911—1919 moet hier genoemd worden de Phosphorluciferswet 1901. ➝ Arbeidsinspectie.
Van belang moet ook geacht worden de volksvoorlichting en volksopvoeding op het gebied van veiligheid en voorkomen van ongevallen (➝ Safety-first-Movement); in Amsterdam geschiedt dit door het ➝ Veiligheidsmuseum. Een Staatscommissie voor het verleenen van eerste hulp bij bedrijfsongevallen houdt zich op uitgebreide schaal bezig met het geven van cursussen.
Botman.