1° een meer, door de Arabieren Bahr Loet (zee van Lot) genoemd; vormt een bekken zonder afvloeiing in het laagste gedeelte van den grooten Jordaanslenk of el Ghor en ligt omsloten door de hooge plateauranden van de woestijn van Juda en het bergland van Moab. De waterspiegel ligt 394 m beneden het niveau van de Middell.
Zee en 1181 m lager dan Jerusalem.De oppervlakte, die als bij ieder steppemeer weinig constant is, bedraagt bij een lengte van 75 km en een maximum breedte van 17 ongeveer 915 kma. Het schiereiland el Lisan verdeelt de D. Z . in een diep Noordelijk (max. diepte 400 m) en een zeer ondiep (6—8 m) Zuidelijk deel. Verder Zuidwaarts ligt een laag zoutmoeras, es Sebcha, dat aan de Westzijde door den zoutberg Dzjebel Oesdoem begrensd wordt. Vooral door den Jordaan is de watertoevoer zeer aanzienlijk, waar tegenover door de hooge zomertemperatuur (40—50° C) een buitengewoon groote verdamping staat. Het zoutgehalte is abnormaal hoog, gemiddeld bijna 25%.
De Palestine Potash Co. Ltd. exploiteert in de laatste jaren de rijke kalizouten en broomverbindingen. Ook asphalt wordt gewonnen. Het water van de D. Z. voelt olieachtig aan en heeft een walgelijken scherp-bitteren smaak. Het soortelijk gewicht is aanzienlijk en de dichtheid zoo groot, dat voorwerpen er moeilijk in onderdompelen.
Door het hooge zoutgehalte ontbreekt organisch leven bijna geheel. In de dichte rietbosschen langs de oevers leven talrijke soorten watervogels. Vooral in den zomer is de omgeving uiterst eenzaam. Wild noch kudden verblijven in de onmiddellijke nabijheid; een bijna levenlooze stilte hangt zwaar over het gloeiende landschap.
Wessels.
L i t.: F. M. Abel O.P., Une croisière autour de la Mer Morte (Parijs 1911); E. Mastermann, Dead Sea Observations (in Palestine Exploration Fund, 1913), John Gr. Hill, the Dead Sea (Palest. Expl. Fund, 1914).
In de H. Schrift wordt de Doode Zee „zee der woestijn” (Deut. 3. 17) of „zoutzee” (Gen. 14. 3) genoemd, bij Grieksche schrijvers „asphaltmeer”. Aan den Westoever ligt de Bijbelsche plaats Engaddi, niet ver van den Oost-oever Callirrhoë. Hoewel de mogelijkheid niet is uitgesloten, dat tenminste in het ondiepe, Zuidelijke deel der Doode Zee resten van oude nederzettingen verborgen liggen, is toch de veel verspreide meening, dat een of meer steden der Pentapolis (Sodoma, Gomorrha) daar gelegen waren, een niet bewezen hypothese (zie hierover ➝ Pentapolis en ➝ Sodoma).
Simons.
2° (Ook: Karkanitische Zee). Ondiepe baai ten N. van de Krim, ten W. van Perekop. Het is het W. deel van de vroegere zeestraat tusschen de Krim en het vasteland.