Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 05-06-2019

Digoel-rivier

betekenis & definitie

rivier in Ned. Nieuw-Guinee, monding ten N. van Frederik-Hendrik-eiland, tusschen De Jong’s Punt (6° 52' Z., 138° 30' O.) en Modderhoek (7° 18' Z., 138° 43' O.) in de Arafoera-zee; na <le Mamberano de grootste rivier van Ned.

NieuwGuinee, 670 km lang, aan de monding 10 km breed, tot op 465 km van de monding bevaarbaar voor zeeschepen. De D. ontspringt op de Z. helling van het Centraalgebergte (ca. 5° Z., 140° O.), loopt door het inzinkingsbekken van de Arafoera-zee en neemt onderweg verschillende zijrivieren op.

De D. vormt aan de monding een onvolkomen asymmetrische delta wegens getijstroomingen van de Prinses-Marianne-straat. Aan de D. liggen een 40-tal kampongs.

Zijrivieren: Oewimmerah, Ederah, Mappi enz. Deze laatste mondt in den N. delta-arm uit.

De D. werd door de gouvernementsmarine ontdekt.Lit.: Verslag v. d. militaire exploratie v. Ned. N. Guinee (1907—1915) (Weltevreden 1920, Digoel blz. 179). Cappers Digréssie (Lat. digressio = afwijking van den weg)

1° een tijdelijk afwijken van het eigenlijk onderwerp of den gedachtengang in een betoog of verhaal; zij moet als zoodanig goed gemotiveerd en kenbaar zijn.
2° (Techn.) Andere benaming voor → uitwijking.
3° D. van een ster noemt men den boog langs den horizon vanaf het voetpunt van den verticaalcirkel van die ster tot aan het Noordpunt. Bij planeten gebruikt men het woord d. wel eens in plaats van → elongatie.

< >