Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 24-04-2019

Despotisme

betekenis & definitie

Despotisme - beteekent een onbeperkte en op willekeur gebaseerde macht. In het Grieksche taalgebruik was de despoot enkel maar een heer of bezitter; deze woorden hebben later de ongunstige bijbeteekenis gekregen van dwingelandij en dwingeland, terwijl absolutisme enkel een onbeperkte, maar daarom nog niet op willekeur steunende macht aangeeft.

Van verlicht despotisme en verlichte despoten spreekt men om de absolutistische heerschers der 18e eeuw aan te duiden (zooals Fred. de Groote van Pruisen en Jozef II van Oostenrijk), die een het volk welgezinde politiek voerden, meestal echter om tegenover de aanspraken en rechten v. d. adel bij het volk steun te zoeken voor hun eigen machtspositie. Ook bedoelt men er wel mee de politiek met name van Peter den Grooten van Rusland, die o.a. uitwendige beschavingsvormen en nieuwmodische hervormingen van West-Europeesche herkomst zonder meer in zijn Russische Staten en aan zijn hof invoerde en krachtdadig doorzette.

Weve.

< >