Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 24-04-2019

Dawes-plan

betekenis & definitie

Dawes-plan - wordt genoemd de regeling der ➝ herstelschulden, vastgesteld door de Commissie van Deskundigen onder voorzitterschap van Ch. G. Dawes, ingesteld door de Herstel-Commissie.

In Aug. 1924 werd zij te Londen door de betrokken mogendheden aanvaard. Het Dawesplan neemt als uitgangspunt de te stabiliseeren rijksmark en de in evenwicht te brengen Duitsche Rijksbegrooting en bepaalt op deze basis de door Duitschland aan den Agent der Herstelbetalingen (den Amer. Parker Gilbert) te verrichten betalingen op 110, 500 en 1250 millioen goudmark voor resp. 1926, 1927 en 1928 en op 1250 millioen goudmark voor volgende jaren, echter te verhoogen met een toeslag, overeenkomende met den welvaartsindex. Tot zekerheid werden verpand de inkomsten uit het spoorwegvervoer en de rechten op suiker, tabak, bier en alcohol, terwijl daarenboven aan de vereenigde Duitsche spoorwegen (Reichsbahngesellschaft) en de Duitsche industrie de verplichting werd opgelegd om resp. 11 en 5 milliard rijksmark aan hypothecaire obligaties uit te geven, waarvan het provenu ten goede van het herstel zou komen.

Een gedeelte der herstelbetalingen zou, ter beoordeeling van het Transfer-Committee, in goederen of leeningen kunnen worden omgezet, ter voorkoming van overmatige goudafvloeiing. Een aantal buitenlanders (w.o. de Nederlander prof. dr. G. W. J. Bruins) zou op de gestie der Reichsbank toezicht uitoefenen. In 1929 werd het Dawesplan vervangen door het ➝ Young-plan.

< >