Chineesch-Japansche oorlog - (1894-1895). Oorzaak was de expansiezucht van Japan. De keizer van Korea had in 1894 de hulp van Japan ingeroepen ter onderdrukking van een opstand. Een infanteriebrigade werd daartoe bestemd. Na de onderdrukking van den opstand verlangde China het terugtrekken van deze troepen. Japan weigerde dit en verlangde in Korea politieke gelijkstelling met China.
China bracht daarna zijnerzijds troepen naar Korea. Een der Chineesche troepentransporten werd, met de begeleidende oorlogsschepen, door de Japanners op 25 Juli bij Tsjemoelpo aangevallen en vernietigd. De oorlog werd eerst op 1 Augustus verklaard. Hoewel China over een sterkere vloot beschikte dan Japan (91 grootendeels op Duitsche werven gebouwde schepen met 610 kanonnen, tegen 55 schepen met 439 kanonnen), had Japan spoedig het meesterschap ter zee door de betere aanvoering en door den vóór de oorlogsverklaring geleverden slag bi] Tsjemoelpo.
Het hoofdoperatietooneel was Korea en daarna Mantsjoerije. De Japansche maarschalk Jamagata versloeg in den slag bij Pjöng-Jang de Chineesche Mantsjoe- of Baniertroepen van Li-hoeng-tsjang, daarna den generaal Soeng aan de Jaloe (25 Oct.), waarna de weg naar Mantsjoerije open lag. Intusschen was op 17 Sept. de rest van de Chineesche vloot aan den mond van de Jaloe verslagen en viel de vesting Port Arthur op 20 Nov. in handen van de Japanners. Wei-hai-wei en de daarbij liggende resten van de vloot werden op 10 Februari genomen. De Japanners hadden nu hun rug geheel vrij en rukten Mantsjoerije binnen in de richting van Liao-Jang en de havenplaats Jinkou, die op 6 Maart werd genomen.
Op 23 Maart werd de wapenstilstand en op 17 April de Vrede van Sjimonoseki gesloten. Hierbij werd bepaald, dat China een schadeloosstelling van 360 millioen gulden moest betalen en de Pescadores-eilanden en Formosa moest afstaan. De eigenlijke vruchten van de overwinning: Zuid-Mantsjoerije, Port Arthur en Wei-hai-wei ontgingen den Japanners, daar Europeesche mogendheden aanspraken deden gelden of zich verzetten. Rusland bezette Port Arthur en Engeland Wei-hai-wei. ➝ China (sub Historisch en politiek overzicht).
v. Voorst.