Cenci - Beatrice, dochter van den Romeinschen edelman Francesco, een losbandigen wreedaard, die haar met zijn tweede vrouw Lucretia in het slot Rocca Petrella bij Rieti opsloot. Een liefdesverhouding van Beatrice met den gehuwden slotvoogd Calvetti, door den vader ontdekt, was aanleiding, dat haar het leven nog meer tot een hel werd gemaakt. Met haar broer Giacomo ontwierp zij het plan, haar vader te laten vermoorden, waarin Lucretia, zij het dan aarzelend, toestemde. Calvetti en een sluipmoordenaar brachten het plan ten uitvoer. Het proces onder de regeering van paus Clemens VIII, waarbij volgens het barbaarsche gebruik dier dagen ook de pijnbank in werking werd gesteld, eindigde met de terechtstelling van Beatrice, Lucretia en Giacomo en de gebruikelijke confiscatie der bezittingen.
Beatrice, die moedig den dood was ingegaan, werd door Rome vereerd als een martelares. Dit is te begrijpen, omdat de menigte de processtukken niet had ingezien en ten onrechte meende, dat de vader zich aan bloedschande tegenover haar had schuldig gemaakt. Het vrouwenportret in de galerij Borghese, zonder voldoenden grond aan Guido Reni toegeschreven, stelt Beatrice niet voor. Shelley wijdde aan deze gebeurtenis een drama, Gucrrazzi een roman.
Lit.: N. Knoblich, Die Gesch. der B. C. (1926, een vert. v. d. verkorte Ital. uitg. v. C. Ricci); Pastor, Gesch. der Päpste (XI 1-71927, 615 vlg.).
Wachters.