Castlereagh - Henry Robert Stewart, tweede markies van Londonderry, beter bekend onder den naam van viscount Castlereagh, Engelsch staatsman, * 18 Juni 1769 te Mount Stewart (Ierland), † 12 Aug. 1822 te North Cray Place (Kent). Lid van het Iersch parlement (1793). Als eerste secretaris voor Ierland (sedert 1797) vervulde hij een hoofdrol in de onderdrukking van den Ierschen opstand (1798) en ijverde nadien voor een reëele unie tusschen Ierland en Groot-Brittannië, die in 1800 tot stand kwam. Lid van het eerste vereenigde parlement van Groot-Brittannië en Ierland (1801). President van de Board of Control voor Indië (1802). Minister van Oorlog en Koloniën (1805-’06 en 1807-’09).
Zijn grootste beroemdheid verwierf hij zich echter als minister van Buitenlandsche Zaken (1812-’22). C., die in het begin zijner politieke loopbaan vrij democratisch was geweest, stond thans aan het hoofd van de aristocratische en reactionnaire partij, die haar ontstaan te danken had aan de buitensporigheden der Fransche Omwenteling. Vooreerst spande hij al zijn krachten in, om Napoleon I ten val te brengen en sedert het Congres van Weenen ondersteunde hij de Heilige Alliantie, waardoor hij soms in oneenigheid met zijn ambtgenooten en den prins-regent geraakte. Bij het Engelsche volk maakte hij zich zeer gehaat door zijn tegemoetkoming aan koning George IV bij diens proces tegen koningin Caroline en door de strenge maatregelen, waarbij hij aan de ontevredenheid van den arbeidersstand een einde maakte. Door overspanning, een gevolg van overmatigen arbeid, begon hij aan vervolgingswaanzin te lijden, zoodat hij, op het punt om naar het congres te Verona te reizen, zelfmoord pleegde. Hij werd begraven in Westminster Abbey, tusschen de tomben van Pitt en Fox.
Werken: Memoirs and correspondence of viscount C. (uitg. Ch. W. Vane, markies van Londonderry, 12 dln. Londen 1848-’53). — Lit.: A. Alison, Lives of Lord C. and Sir Charles Stewart (3 dln. Edinburg 1861); C. K. Webster, The foreign policy of C., 1812-’22 (2 dln. Londen 1925-’31).
Lousse.