Capitularia - verzamelnaam ter aanduiding van de verordeningen, uitgevaardigd door de Merovingische en Karolingische vorsten. Men onderscheidde:
1° capitularia legibus addenda, welke toegevoegd waren aan de oude volksrechten (leges) als aanvulling en die evenals deze personeele werking hadden;
2° capitularia per se scribenda, welke op zichzelf stonden met als inhoud voornamelijk bestuursvoorschriften; ze hadden territoriale werking;
3° capitularia missorum, welke als instructies medegegeven werden aan de koninklijke boden (missi) naar hun ambtsgebied.
Bekend geweest is de verzameling van c. van Ansegis (begin 9e eeuw); vgl. voorts de algemeene uitgave van Boretius en Krause in: Mon. Germ. hist. (LL, sect. 2, dl. I en II 1883—1897). → Capitularium.
L i t.: Brunner, Deutsche Rechtsgesch. (2I, 539 vlg.); van der Heyden, Aanteekeningen (61-71). “Hermesdorf.
”