Capellen - 1° Alexander van der, Geldersch edelman, had zitting in de hoogste staatscolleges. Raadsman van de stadhouders, ♰ 8 Juli 1656 te Dordrecht.
Zijn Gedenkschriften over de jaren 1621—1654 zijn voor de geschiedenis der Republiek van beteekenis. Uitgegeven door een familielid (2 dln. 1777—’78). “Cornelissen.
” 2° Godart Alexander G.Ph. van der, gouv.-generaal van Ned.-Indië; * 1778, ♰ 1848. Zijn bestuur was een der ongelukkigste perioden van het Ned. gezag in Indië. Onlusten, welke expedities noodzakelijk maakten, en een dure staathuishouding, sinds v. d. C. in zwang, putten de schatkist uit. v. d. C. was heftig tegenstander van uitgifte van woeste gronden aan particulieren. Zijn maatregelen tegen landverhuur in de Vorstenlanden verwekten groote ontevredenheid. Een prijzenswaardige maatregel was zijn opiumverbod in de Preanger.
3° Joan Derk van der, genaamd tot den Pol, Geldersch edelman, leider der democratische patriotten. * 2 Nov. 1741 te Tiel, ♰ 6 Juni 1784. Wegens revolutionnaire gezindheid niet toegelaten in de ridderschap. Verkreeg Oct. 1772 zitting in de Staten van Overijsel, waar hij de woordvoerder werd voor de democraten. Onder invloed vooral van Engelsche schrijvers wordt C. verdediger van de nieuwe denkbeelden op staatsrechtelijk gebied.
De Amerikaansche Vrijheidsoorlog maakt hem tot tegenstander van de Engelsche politiek en van Oranje. Hij ontraadt de Schotsche brigade ter beschikking van Engeland te stellen (Oct. 1775). Geruchtmakend was ook zijn strijd tegen de drostendiensten in Overijsel (1778). In later jaren is gebleken, dat het veel opschudding verwekkende pamflet „Aan het volk van Nederland” (Sept. 1781 anoniem verschenen) eveneens van zijn hand is, waarin duidelijke samenvattingen van de verlangens der democratische patriotten.
L i t.: M. de Jong, J. D. van der Capellen (1922); id., De oudste uitgaven van het pamflet „Aan het volk van Nederland” (1924). “Cornélissen.
” 4° Th. F. van, →Algiers (bombardement van).