Calas - Jean, Fransch Calvinist. * 1698 nabij Castres in het dept. Tarn, ✝ 1762 te Toulouse.
Een van zijn zoons, die een voorliefde toonde voor de Kath. Kerk, vond men op zekeren dag in het ouderlijk huis opgehangen. Van dit misdrijf verdacht men den vader, die den smaad van de afzwering van het Protestantisme door een van zijn kinderen niet zou hebben willen dragen. Aangeklaagd, werd hij door het parlement van Toulouse ondanks het volhouden van zijn onschuld gefolterd en terechtgesteld. Zijn weduwe trof in Genève Voltaire, die deze zaak tegen de Kath. Kerk wilde uitbuiten en in brieven en brochures op revisie van het proces bleef aandringen.
Hij had succes, want in 1765 sprak een Parijsche rechtbank Calas’ onschuld uit. Sindsdien werd C. in de kunst en literatuur gevierd als martelaar van intrigues der Kath. Kerk. Toch is dit onrechtvaardig, want de straf werd door een wereldlijke rechtbank opgelegd, en wel voor een moord, al lag het motief daarvan op godsdienstig terrein. Voor den onpartijdigen beoordeelaar is deze revisie op instigatie van den hater Voltaire niet onwraakbaar.
Lit.: W. Kreiten, Voltaire (²1884, 413 vlg.); M. Chassaigne, L'Affaire C. (Parijs 1929). Wachters.