Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 05-02-2024

Beke J o o s t van der

betekenis & definitie

genaamd van C l e v e, schilder, + 1541; geboortejaar onbekend: hij werd in 1511 te Antwerpen in het Lucasgilde opgenomen, kwam daar tot hoog aanzien en bleef er tot zijn dood. Bijna algemeen wordt thans aangenomen, dat hij identiek is met den zgn.

Meester van den Dood van Maria. Dezen noodnaam had men hem gegeven naar twee schilderijen met die voorstelling (te Keulen en München) en het overige werk er stijlcritisch om heen gegroepeerd. Hij was een zeer vruchtbaar meester, in wiens uitvoerig oeuvre de toenemende invloed der Renaissance zich duidelijk afspiegelt. Onderwerpen zijn bijna uitsluitend van religieuzen aard, maar ook vele portretten (o.a. van Frans I), die tot het beste zijner kunst behooren. Hoewel niet vrij van invloed van anderen (vooral van Q. Matsijs en later van de Italianen, vooral Leonardo) is hij vruchtbaar in het vinden van motieven, heeft zin voor sierlijkheid, die echter vaak tot overladenheid voert.

Zijn koloriet is delicaat en teer; de geest van zijn werk ademt niet meer (vooral in latere periode) de oprechte devotie, maar zweemt wel eens naar het theatrale. Hij werkte veel samen met Patinier, wiens landschappen hij met figuren stoffeerde.L i t.: Friedländer, Alt Niederl. Malerei IX.

Schretlen.

< >