Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 05-02-2024

Bayle

betekenis & definitie

P i e r r e, veelwetend Fransch geleerde en verlichtingsphilosoof; *18 Nov. 1647 te Carlat (Fr.), + 28 Dec. 1706 te Rotterdam; zoon van Hugenotisch geestelijke, onder invloed der Jezuïeten overgegaan tot het Katholicisme, na l1/2 jaar weer teruggekeerd tot Protestantisme; prof. der wijsbegeerte te Sédan en te Rotterdam, afgezet wegens vrijdenkerij.

Scherp critisch verstand, dat aan alles twijfelt, behalve aan de onhoudbaarheid van ieder dogmatisch standpunt: openbaringsgeloof en wetenschappelijk verstand staan in onverzoenbare tegenspraak tegenover elkaar; zedelijkheid is onafhankelijk van godsdienstige overtuiging, daarom zijn noodzakelijk scheiding van Kerk en Staat en absolute verdraagzaamheid. Zijn werken oefenden grooten invloed uit op de verbreiding der liberale gedachte.

Hoofdwerk: Dictionnaire historique et critique (4 dln. Rotterdam 1740).

de Bruin.

< >