Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 02-02-2019

Apostolische constituties

betekenis & definitie

Apostolische constituties - (Gr. diatagai, of: diataxeis toon hagioon apostoloon = bevelen der apostelen) is de uitgebreidste collectie van het Oostersch kerkelijk recht, een pseudo-apostolisch schrift, uitgegeven onder den naam van paus Clemens I. Het is oorspronkelijk ofwel uit Syrië, in het begin der 5e eeuw (Funk) of op het einde der 4e eeuw (Schwartz) of wel in het midden der 4o eeuw, en zou het werk zijn van den Ariaanschen bisschop Acacius van Caesarea in Palestina (Zalm en Turner). Om deze laatste stelling te bewijzen, beroept zich Turner op de eerst in 1910 gevonden Lat. vertaling van sommige uittreksels van het 8e boek (fragmenta Veronensia). De eerste zes boeken zijn een aanpassing van de Didascalia of Doctrina duodecim Apostolorum, het 7e boek is verwant met de Diatagè.

Over het 8e boek bestaat meeningsverschil: volgens de laatste onderzoekingen worden als bronnen van dit laatste deel opgegeven de Traditio Apostolica S. Hippolyti en diens schrift De charismatibus. Deze collectie, die nooit in gebruik is geweest in het Westen, stond in het Oosten in hoog aanzien, tot zij op het tweede Concilie in Trullo (Konstantinopel) (692) door de Oostersche Kerk veroordeeld werd, als zijnde door de ketters vervalscht.

Uitgaven: De Grieksche tekst in P.G. (I) volgens de editio princeps van Turrianus (1563), verbeterd door J. B. Cotelier en I. Clerivcus (Amsterdam 1724). Syrische tekst uitgegeven door P. de Lagarde (Göttingen 1882), critische uitgave van den Griekschen tekst, met Latijnsche vertaling, door F. X. Funk, Didascalia et Constitutiones Apostolorum (Paderborn 1905). — Lit.: De werken over de oud-Christelijke lit. van A. Harnaek, Bardenhewer, G. Rauschen, P. Batiffol, enz.; E. Schwartz, Über die Pseudoapostolische Kircheordnungen (Schriften der wissenschaft. Gesellsch. in Straatsburg, 1910); C. H. Turner, Notes on the Apostolic Constitutions, in Journal of Theological Studies (XVI 1915, 54-61 en 523-538; XXXI 1930, 128-141). Kan. A. v. Hove.

< >