Anaxagoras van clazomenae - Gr. wijsgeer, wis- en sterrenkundige, * 499, ✝ 428 v. Chr., leefde te Athene, later verbannen. Rationalist, buiten mystische invloeden. Neemt met de Eleaten de onveranderlijkheid van het zijnde aan en brengt alle verandering terug tot verbinding en scheiding van in onbepaalde hoeveelheid bestaande, qualitatief bepaalde, gelijkdeelige grondstoffen, wier deelen later homoeomerieën genoemd worden. Alle orde, verandering, beweging, leven, waarneming en denken in de wereld heeft tot principe den Nous, de fijnste en zuiverste van alle stoffen, die alle gebeuren volgens mechanische wetten doet verloopen.
Lit.: Ueberweg-Praechter, Grundriss der Geschichte der Phil. (I Berlijn 1926).
F. Sassen.