Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 02-02-2019

Amalrik van bcna

betekenis & definitie

Amalrik van bcna - (Amaury de Béne) verloor zich in pantheïstische dwalingen, f 1206 of 1207 te Parijs. Als leeraar in de godgeleerdheid te Parijs verkondigde hij in zijn lessen het pantheïsme (alles is één en dit alééne is God), dat zeker onder invloed staat van de leer van Scotus Eriugena. In 1204 moest hij herroepen. Onzeker is, of David van Dinant in zijn leer afhankelijk is van A. of omgekeerd.

Zijn aanhangers, de Amalricani (Amauriani) trokken uit zijn pantheïstische leer de conclusie, dat God oorzaak is van al ons willen en handelen en maakten daaruit de practische gevolgtrekking op zedelijk gebied, dat er geen onderscheid is tusschen goed en kwaad en dus ook geen zedelijke verantwoordelijkheid. Ook namen zij aan, dat door de menschwording van den H. Geest in hen — een weerklank van de ideeën van Joachim van Fioro — de Kerk met haar sacramenten en wetten overbodig was. Hun leerstellingen werden veroordeeld in een synode te Parijs (1210) en in de Algemeene Kerkvergadering van Lateranen (1215).

Lit.: A. Chollet in D.T.C. (I, 936—940) over A. v. B. en diens aanhangers ; M. Jacquin in Dict. Hist. Géogr. (I, 1004—1007) id. ; F. Sassen, Geschiedenis der Patristische en Middeleeuwsche Wijsbegeerte (1928, 128 en 130). Koeken.

< >