Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 04-01-2024

Allantois

betekenis & definitie

(<Gr. alias = worstvormige zak), een zakvormig orgaan, dat bij reptielen, vogels en zoogdieren tijdens de embryonale ontwikkeling (zie Embryo) als ventrale uitstulping van den einddarm ontstaat en slechts gedurende dit stadium bestaan blijft. Reeds vroegtijdig groeit de a. in den vorm van een gesteelde blaas buiten het embryolichaam, waar zij zich tusschen het amnion en de serosa uitbreidt (zie fig. bij Amnion).

Daar in deze blaas de uitvoergangen (ureters) der nieren uitmonden, dient zij om de stoffen (urine), door de nieren uitgescheiden, op te nemen. In physiologisch opzicht heeft de a. vooral beteekenis als ademhalings- en voedingsorgaan. Bij reptielen en vogels legt zij zich tegen de serosa dicht onder de eischaal en vormt alzoo een geschikt orgaan om de gasuitwisseling te dienen. Bij placentale zoogdieren (→ Placentalia) dringt zij met de bloedvaten de vlokken der serosa binnen en vormt hiermede het chorion, waarvan de vlokken in een deel van den baarmoederwand inwoekeren en aldus de placenta vormen, van waaruit het embryo door het moederlijk lichaam van zuurstof en voedingsstoffen wordt voorzien. De a.-steel wordt hier door het amnion bedekt en vormt mede een deel van de navelstreng, die bij de geboorte wordt afgesneden. Van het in het lichaam overblijvende deel van den a.-steel vormt het meest naar binnen gelegen stuk de definitieve urineblaas, het naar den navel opstijgende stuk den ophangband der urineblaas. Willems.

< >