Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 04-01-2024

Afroomen.

betekenis & definitie

Daar melkvet een lager s.g. heeft dan het melkplasma, stijgt het vet in de melk op, als zij rustig blijft staan en kan dan na eenigen tijd als room worden verwijderd. Vroeger geschiedde dit op de boerderij in platte vaten, aden, in een zgn. melkkelder.

De melk werd met water gekoeld en na 24, 36 of 48 uren werd de room afgeschept met een roomschotel. Later werd het zgn. Swartz- (een Zweedsch grondeigenaar) of ijssysteem toegepast, waarbij de melk werd gebracht in smalle vaten, ± 50 cm hoog met een inhoud van 40, 30 of 20 l. De vaten werden in een koelbassin gezet en met ijs omgeven. De oproomtijd was ± 24 uren. Thans geschiedt in Friesche kaasfabrieken het a. in groote langwerpige vertind ijzeren oproombakken, 45 cm diep, met een inhoud van 2 000—3 000 1.

Na de melk eerst bij de ontvangst te hebben verwarmd tot 30 à 40° C, staat deze 10 à 12 uren in de bakken bij een temperatuur van 12° C of lager, waarna meestal door een afvoerkraan aan den bodem de ondermelk onder de roomlaag wegvloeit door een goot naar den kaasbak en daarna de room naar den roompasteur. De resultaten van het oproomen hangen af van de grootte der vetbolletjes, den duur van het oproomen, de dikte der melklaag, de taaivloeibaarheid van de melk, de temperatuur vóór of tijdens het oproomen, de samenstelling van het melkvet, de factoren, die de vlokvorming der vetbolletjes beheerschen.L i t.: v. Dam en Sirks, Versl. en Meded. v. Landbouwk. Onderz. der R.L. Proefst. (XXVI 1922); B. v. d. Burg en S. Hepkema, Boterbereiding in de fabriek (61932).

Verheij.

< >