Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 04-01-2024

Achaia

betekenis & definitie

Achaeërs. In het epos heeten de Grieken voor Troje: Achaeërs, Argiven en Danaërs.

In historischen tijd heet het N. deel van de Peloponnesus en het Z. deel van Thessalië: Achaia. A. in de Peloponnesus was in Griekenlands bloeitijd een onbeteekenend landschap; vnl. bergland. Vooral het gebergte Cyllene op de grens van A. en Arcadië is bekend. Er zijn eenige kleine vlakten aan de kust; daar waren wijn- en korenbouw; in de hooger gelegen streken jacht. Havens waren er bijna niet. Tegenwoordig is Patras (Patrae) een belangrijke havenplaats.

A. eerst aangesloten bij Athene (450 v. Chr.), dan bij Sparta (418 v. Chr.), nam later deel aan den strijd tegen Philippus van Macedonië. Terwijl reeds veel vroeger de twaalf kleine stad-staatjes van A. verbonden waren, werd in 280 v. Chr. de Aehaeïsche bond opgericht door een verdrag van vier Ach. steden: Patrae, Dyme, Tritaea en Pherae, tegen Antigonus Gonatas van Macedonië. Door de leiding van Aratus van Sicyon (251 v.

Chr.) als strateeg breidde de bond zich uit over een groot gedeelte van de Peloponnesus en onttrok vele steden aan den Macedonischen invloed. In 228 v. Chr. bewerkte Aratus, dat de Macedon. bezetting Athene verliet. In het volgend jaar komt de A. bond in strijd met Cleomenes III van Sparta. Tegen dezen vooruitstrevenden hervormer van Sparta streed de conservatieve A. bond, welke, overwonnen, den Macedon. koning Antigonus Doson te hulp riep. Deze versloeg Cleomenes bij Sellasia, ten N. van Sparta (222 v.

Chr.), maar maakte de heele Peloponnesus, Sparta en den A. bond erbij, van zich afhankelijk. Van 220—217 voert de A. bond onder leiding van Philippus V van Macedonië oorlog tegen den Aetolischen bond. Op het congres van Naupactus (217) sluiten de Grieken vrede; de hegemonie wordt toegekend aan Philippus om de vooruitdringende macht der Romeinen te bestrijden. Als Macedonië door Rome gebroken wordt (± 200 v. Chr.), sluit de A. bond zich aan bij Rome (198). Het gelukt den bekwamen leider van den A. bond, Philopoemen, het lang bestreden Sparta te dwingen tot den bond toe te treden (192).

Na den slag bij Pydna (168 v. Chr.) worden vele Achaeërs van heulen met de Macedoniërs verdacht; 1000 der voornaamsten, onder wie de geschiedschrijver Polybius, worden als gijzelaars naar Rome weggevoerd, van wie er nauwelijks 300 terugkeerden (150 v. Chr.). In 147 v. Chr. begint de A. bond een opstand tegen Rome, die met de verwoesting van Corinthe en de inlijving van heel Griekenland als een deel der Rom. provincie Macedonia eindigt (146). De A. bond werd als politieke organisatie opgeheven en bestond later als amphictyonie.

Onder Augustus werd Achaia een zelfstandige provincie, waartoe ook Aetolië, Acarnanië, Epirus en Thessalië behoorden. In Corinthe resideerde de stadhouder. Door Tiberius werd Achaia tijdelijk met Macedonië en Moesië onder een keizerlijk legaat vereenigd. Davids.

< >