is een begrensde holte in het lichaam, gevuld met etter. De etter ontstaat als reactie op een ontstekingsprikkel; soms is dit een vreemd voorwerp (stuk glas of hout), meestal micro-organismen.
Om den ontstekingsprikkel heen wordt weefsel vernietigd; er ontstaat een holte, gevuld met de afbraakproducten; de holte grijpt verder om zich heen, totdat de etter zich ontlasten kan, soms door een gelukkige doorbraak naar buiten, vaak ook ongelukkig door een doorbraak in een lichaamsholte of een gewichtig orgaan. Men onderscheidt acute of warme en chronische of koude abcessen. De eerste ontstaan in korten tijd (dagen) onder invloed van staphylococcen, Streptococcen en andere micro-organismen, vertoonen de verschijnselen der acute ontsteking (zwelling, roodheid, warmte, pijn). De verdere verschijnselen van een a. hangen af van de lichaamsplaats, waar het zetelt. De behandeling van een warm a. bestaat in bloedige opening langs den minst gevaarlijken weg en zorg voor goeden afvloed van den etter.
Krekel.
In tegenstelling met warme a. geven koude a. weinig verschijnselen van zieontsteking; zij ontstaan langzaam. Het koude a. is gewoonlijk van tuberculeuzen oorsprong en komt vaak voor bij tuberculose van beenderen of gewrichten. Wanneer het aangedane beenstuk op eenigen afstand van het lichaamsoppervlak verwijderd is, bijv. bij tuberculose van wervels, dan kan het gebeuren, dat de etterzak steeds grooter wordt en eerst langs een min of meer langen weg de oppervlakte van het lichaam bereikt; men spreekt dan van verzakkings-a. Een koud a. kan doorbreken naar buiten, waardoor dan een fistel ontstaat. Hierdoor kunnen bacteriën binnendringen en aanleiding geven tot de zgn. secundaire infectie, die in bepaalde gevallen doodelijk kan verloopen. Men zal dus de doorbraak van koude a. trachten te voorkomen en wel door te groote etterophoopingen tegen te gaan. Dit kan bereikt worden door af en toe de etterzakken te ledigen met behulp van zgn. punctienaalden of spuiten, waarbij zich de gemaakte kleine opening vanzelf sluit.
v. Haeff.