Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 04-01-2024

Aardstroomen

betekenis & definitie

(zie Opsporingsmethoden: methode der electrische stroomen), electrische stroomen in de aardkorst, ontstaan door spanningsverschillen in verschillende punten. Aan te toonen, indien men twee niet te polariseeren electroden op eenigen afstand van elkaar in den grond plaatst en ze vervolgens door goed geïsoleerde draden verbindt.

Met een gevoeligen gelijkstroomgalvanometer is de stroomsterkte te meten. Potentiaalverschillen kunnen 1 V/km bedragen bij magnetische stormen (zie Aardmagnetisme). Door L. A. Bauer in het Ebro-observatorium bij Tortosa in Spanje periodiciteiten in de aardstroomen aangetoond: in Mei—Juli gem. spanning 0,42 V/kra, September—November 0,014 V/km. Dagelijksche variatie gem. 0,03 V/km.Twee soorten aardstroomen:

1° horizontale aardstroomen: meestal bepaalde gemiddelde stroomrichting;
2° verticale aardstroomen: in heuvelachtig terrein treden stroomen op, van beneden naar boven gaande. Zij stroomen dus tegengesteld aan den verticalen electrischen stroom in de atmosfeer, welke naar de aarde gericht is. Oorzaak der stroomen: volgens C. Schlumberger door het contact van mineralen in vochtigen bodem. Hierdoor electrochemische werkingen. Volgens hem veroorzaakt elk electrisch geleidend gesteente, dat deels boven den grondwaterspiegel ligt, in een vochtige omgeving aardstroomen. Dagelijksche variaties der aardstroomen mogelijk een gevolg van inductiewerkingen der dagelijksche aardmagnetische variaties. Door Van Bemmelen op Java aangetoond, dat iedere magn. variatie correspondeert met aardstroomvariaties.

S. Tromp.

< >