Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 04-01-2024

Aanloopkleuren.

betekenis & definitie

Na harding is het staal meest zgn. glashard, broos en niet met gereedschap bewerkbaar. Daarom wordt, met uitzondering van bepaalde gevallen — bijv. vijlen — de hardheid van het geharde staal verminderd door ontlating- of tempering.

Deze bestaat in verhitting op 215°—315°, gevolgd door langzame afkoeling, waardoor het koolstofgehalte niet vermindert, maar de door de harding ontstane spanningen worden opgeheven. De maat der tempering is herkenbaar aan de kleur, die de oppervlakte van het staal verkrijgt, de zgn. aanloopkleuren. Deze zijn het gevolg van het ontstaan van een dun laagje metaal-oxyde op de oppervlakte, dat, naarmate het dieper in het metaal doordringt, een andere kleur vertoont; aan elke aanloopkleur beantwoordt een bepaalde graad van hardheid. Dr. Löwenhcrz onderscheidt voor practische doeleinden de volgende kleuren: lichtgeel, donkergeel, oranje, purper, violet, donkerblauw, lichtblauw en zeegroen of grijs.Lit.: v. Royen en De Vooys, Mechanische Technologie (I 31919).

v. Lammeren.

< >