is een liturgische plechtigheid van Witte Donderdag, naar aanleiding van het eerste woord der begin-antifoon ook „Mandatum” genoemd, een door bisschop, overste of soms ook pastoor (vroeger ook door de koning) gestelde act van nederigheid, waarbij in navolging van wat Christus deed bij het Laatste Avondmaal de voeten worden gewassen van 13 personen. Ook bij verschillende groepen van Doopsgezinden in de Verenigde Staten komt de voetwassing nog voor.
De ritus, die aan buiten-Romeinse Westerse gebruiken is ontleend, werd gedurende de Middeleeuwen in kloosters ook op vele andere dagen verricht. Bovendien kende men oudtijds in het Westen (behalve in Rome) een rituele voetwassing na het Doopsel.
