(Lat., reliquiae, resten) zijn overblijfselen van het lichaam van heiligen, door hen achtergelaten voorwerpen, of voorwerpen die met hun lichaam in contact zijn gebracht. Zij worden uit eerbied en liefde bewaard, maar ook vereerd met de bedoeling daardoor de personen zelf te eren als verheerlijkte ledematen van Christus.
Reeds in de eerste christentijden vierde men de liturgie boven de martelaarsgraven, waarboven men later kerken ging bouwen. Met verloop van tijd groeide hieruit de gewoonte, relikwieën onder of in het altaar te plaatsen.
Een dier relieken moet nog steeds van een martelaar zijn. Uit oude tijden stamt ook de gewoonte, de relikwieën in schrijnen op het altaar te plaatsen.
Tegenstanders van deze verering (als voortwoekering van de heidense heldencultus en als strijdig met het geestelijk karakter van het christelijk geloof door hen veroordeeld) zijn in de Oudheid Vigilantius en Claudus van Tours, later de hervormers. Door de katholieke theologie wordt gewezen op bepaalde teksten van de H.
Schrift, die een soort aanknopingspunt vormen (Matth. 9 : 20, Hand. 5 : 15 en 19 : 11), op de hoge christelijke ouderdom van het gebruik (reeds aanwijsbaar in het martyrologium van S. Polycarpus) en op het feit dat onze lichamen tempels van de H.
Geest zijn. Vele historische misbruiken en onzekerheden hebben deze verering omgeven; tegenwoordig is de verering door de Congregatie van de Riten aan vrij strenge regels gebonden.
Verder zie Heiligenverering.
A.
H. M./j. c.
G.
