geschiedt binnen de Kerken der Reformatie als volgt:
Na een propaedeutisch examen (Hebreeuws, wijsgerige inleiding) omvat de opleiding Oude Testament, Nieuwe Testament, kerkgeschiedenis, godsdienstgeschiedenis en wijsgerige ethiek. Nadat daarin candidaatsexamen is afgelegd volgt voor de a.s. Nederlands Hervormde predikanten een kerkelijk examen in bijbelse theologie, dogmatiek, christelijke ethiek, wezen en geschiedenis van het apostolaat, practische theologie, geschiedenis van de Ned. Herv. Kerk en van haar symbolische en liturgische geschriften en kerkrecht. Het doctoraalexamen in de theologie is niet verplicht.
Na het kerkelijk examen volgt een leervicariaat van vier maanden om practische ervaring op te doen en een verblijf van eveneens vier maanden in het seminarium te Driebergen (rector dr. H. Berkhof); dan het colloquium ten overstaan van gedelegeerden der provinciale kerkvergaderingen. Bij gunstig resultaat wordt de proponentsbelofte afgelegd, waardoor de proponent beroepbaar wordt in gemeenten met niet meer dan twee predikantsplaatsen.
De predikanten der Gereformeerde Kerken worden opgeleid aan de Vrije Universiteit en aan de Theologische Hogeschool te Kampen. Candidaatsexamen en kerkelijk examen vallen hier samen; daarna volgen praeparatoir en peremptoir examen resp. ten overstaan van de classis, waar de candidaat woont en waar hij beroepen werd.
A. J. B.