heet het feest op 14 Sept., waarschijnlijk verjaardag van de wijding van de basiliek op Golgotha. Deze herdenking is in de liturgie geheel verdrongen door de gedachtenis van de terugvinding en de verheffing van het H.
Kruis. In het Westen, waar het vinden van het Kruis op 3 Mei wordt herdacht, heeft men in de gde eeuw het Oosterse feest van 14 Sept. overgenomen en er de herinnering aan verbonden dat keizer Heraclius in 630 de Kruisreliek heeft teruggebracht naar Jerusalem, nadat zij in de macht der Perzen was geweest.